هیچ بازگشتی به عصر قبل از ترامپ در کار نیست - فروشگاه اینترنتی هرپو

جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در اوایل هفته جاری با حضور در وزارت خارجه این کشور، فرایند و راستای افراطی را برای جهت گیری های آینده آمریکا در عرصه سیاست خارجی این کشور، ترسیم کرد. جو بایدن در جریان سخنرانی چهارم فوریه خود در روزارت خارجه آمریکا با عنوان صندلی آمریکا در دنیا، از ایجاد بعضی تغییرات ملموس در عرصه سیاسی، برای آمریکا اطلاع داد.

در این میان به طور خاص می توان به اراده دولت جدید آمریکا جهت کنار کشیدن از جنگ یمن و همچنین بازگشت مجدد آن به توافق آب و هوایی پاریس اشاره نمود. بایدن همچنین از لغو قانون ممنوعیت ورود مسلمانان به خاک آمریکا اطلاع داد و به طور خاص از پذیرش 125 هزار پناهجو در امسال میلادی، توسط آمریکا سخن گفت. در نهایت، بایدن موضع صریح آمریکا در خصوص کودتای میانمار را نیز اظهار داشت و از حمایت کامل خود از مذاکرات استارت نو با روسیه، علی رغم تشدید تنش ها میان آمریکا و روسیه در مدت اخیر صحبت کرد.

به گزارش خبرنگاران، انتظار های زیادی وجود داشت که جو بایدن در نخستین سخنرانی مهم خود در زمینه سیاست خارجی آمریکا، به تعریفِ خود و سیاست هایش، که در جبهه مقابلِ اقدامات و سیاست های دونالد ترامپ قرار دارند، بپردازد. جو بایدن به طور خاص بر بازسازی و ترمیمِ اتحاد های خارجی آمریکا با شرکای بین المللی اش تاکید نمود. مساله ای که عمیقا در دوره دونالد ترامپ، مخدوش شده بود. جو بایدن در این رابطه گفت: در دو هفته گذشته، من با شماری از رهبران کشور هایی که در زمره دوستان و نزدیکان آمریکا هستند، صحبت نموده ام (وی به طور خاص به کانادا، مکزیک، انگلیس، آلمان، فرانسه، ناتو، ژاپن، کره جنوبی و استرالیا اشاره نمود).

بایدن هدف اصلی از این اقدام خود را نیز ترمیم عادات همکاری و همچنین اتحاد هایی اظهار داشت که در چند سال گذشته (در دوره ترامپ)، شدیدا آسیب دیده اند.

وی تاکید نمود: من می خواهم به تمامی افرادی که در این راستا فعال هستند، و همچنین سفارتخانه ها و کنسولگری هایمان در اقصی نقاط دنیا بگویم که من برای تخصص شما ارزش قائلم و به شما احترام می گذارم. من تعهد می کنم که از همه شما پشتیبانی کنم.

وی در ادامه اضافه نمود: دولتِ من میخواهد تا شما را در سِمت هایتان با قدرت حمایت کند و نمی خواهد شما را وارد یک فرآیندِ سیاست زده نماید. ما خواستارِ این هستیم که تمامی دیدگاه ها در دولت آمریکا فرصتِ مطرح شدن داشته باشند و مخالفان نیز، بتوانند رای و نظر خود را به راحتی بیان نمایند. درست در همین چهارچوب است که ما می توانیم بیشترین دستاورد ها را در عرصه سیاست داخلی و خارجی کشورمان کسب کنیم.

بعضی مخالفان بایدن نظیر مایک پمپئو وزیر خارجه دولت ترامپ، بایدن را متهم می نمایند که بار دیگر سیاست خارجی آمریکا را به دوران باراک اوباما بازگردانده است. پمپئو در این رابطه می گوید: من فکر نمی کنم مردم آمریکا بتوانند یک دوره هشت ساله دیگر از سیاست خارجی دولت باراک اوباما را تحمل نمایند. وی در ادامه ابراز امیدواری نموده که بایدن، در عرصه سیاست خارجی رو به جلو حرکت کند و سیاست هایی نظیر اول آمریکا/First America را در این رابطه در پیش گیرد.

با این همه، نگاهی عمیق تر به رویکرد های بایدن در عرصه سیاست خارجی و همچنین بسیاری از سخنان وی در این رابطه، یک حقیقت متفاوت را عیان می سازد. بایدن عمیقا دیدگاه های رادیکال در خصوص ماهیت سیاست خارجی، حاکمیت ملی، و صندلی آمریکا در نظام بین الملل را به شیوه ای جدید، تقویت می نماید. در این رابطه کافی است به رویکرد بایدن در رابطه به الکسی ناوالنی چهره سرشناس اپوزیسیون روسیه توجه کنید.

بایدن در رابطه با ناوالنی از دولت روسیه خواسته تا وی را سریعا و بدون هرگونه پیش شرطی آزاد کند. بایدن افزون بر این تاکید نموده: روزگاری که دولت آمریکا در برابر رویه های تهاجمی و مخرب روسیه صبر پیشه می کرد و در برابر رفتار های آن نظیر دخالت در انتخابات آمریکا و انجام حملات سایبری، چیزی نمی گفت، به سَر آمده است. ما در تحمیل هزینه به روسیه به دلیل اقدامات مخرب آن و همچنین دفاع از منافع حیاتی خود و مردم کشورمان در برابر این کشور، هیچ تردیدی به خود راه نخواهیم داد. در چهارچوب همین تعریفاتِ مبهم و آشفته بایدن از سیاست خارجی است که می توان فهمید وی تعریف سنتی از منافع ملی را نمی پذیرد و سیاست خارجی را صرفا میدانی جهت نبرد ارزش های متعارض می بیند.

بایدن در جریان سخنرانی خود در وزارت خارجه آمریکا گفت: دیگر هیچ مرز روشنی میان سیاست داخلی و خارجی وجود ندارد. هر دویِ این حوزه ها، در چهارچوب یک نبرد ایدئولوژیک، علیه دشمنان آمریکا متحد هستند و باید همچون مکمل یکدیگر رفتار نمایند. در این چهارچوب، همانطور که دولت بایدن از پیشبرد قوانین مترقی در داخل جامعه آمریکا سخن می گوید، وزارت خارجه آمریکا نیز باید بر دیگر حکومت های دنیا فشار آورد و آن ها را وادار به پذیرش قوانین مترقی کند. به همین دلیل، دولت آمریکا موظف است تا بار دیگر دستورکار هایی نظیر مقابله با اقتدارگرایی و پیشبرد دموکراسی در دنیا را نیز پرقدرت تر از همواره دنبال کند. درست به همین دلیل است که بعضی متحدان آمریکا که نظام های سیاسی اقتدارگرا دارند، عملا از این موضوع وحشت نموده اند و سعی دارند خود را برای شرایط جدید آماده نمایند.

بایدن تا حدی در رویه ها و سخنان خود مخصوصا در جریان سخنرانی اخیرش در وزارت خارجه آمریکا، از بی میلی دولت اوباما جهت تغییر دنیا و همچنین در نظرگرفتن محدودیت های دنیای برای قدرت آمریکا، فاصله می گیرد. در عوض، وی به نوعی از آمریکا و سیاست های آن سخن می گوید که انگار کشورش را در میدان نبرد خیر و شر، درست و غلط، و یا ایدئولوژی های متعارض می بیند. اینکه این رویکرد چه پیامد هایی را برای آمریکا خواهد داشت، در سال های آینده خود را نشان می دهد با این حال، یک نکته روشن است: بایدن کاملا از بازگرداندن آمریکا به شرایط عادی (عصر قبل از ترامپ) فاصله گرفته و سعی می نماید تا مناظرات جدیدی را در خصوص ماهیت و اهداف اصلی سیاست خارجی آمریکا، به راه اندازد.

*مارک اپیسکوپوس، وی نویسنده و تحلیلگر پایگاه خبری-تحلیلی نشنال اینترست است.