شکلات تلخ به راستی برای بدن مفید است؟ - فروشگاه اینترنتی هرپو

صدها سال است که انسان ها انواع شکلات را مصرف می نمایند. اغلب اوقات این شکلات به شکل کاکائوِ مایع مصرف می شد که از دانه های کاکائو به دست می آید. در بعضی فرهنگ ها، شکر و شیر هم به شکلات اضافه و در بسته بندی های پرزرق وبرق عرضه شد. هنوز کاکائو به این شکل مصرف می گردد؛ اما این پرسش به وجود آمده است که آیا شکلات واقعاً برای سلامت بدن مفید است؟

به نقل از مارجی مک کولو، مدیر علمی ارشد پژوهش های همه گیرشناسی انجمن سرطان آمریکا، سرخ پوست های قبیله Kuna در جزایر سان بلاس پاناما فشارخون کمی دارند که با افزایش سن افزایش نمی یابد؛ ازاین رو، میزان حملات قلبی، سکته، دیابت و سرطان در آن ها اندک است و معمولاً در سنین پیری می میرند.

برخلاف این باور علمی که نمک زیاد می تواند فشارخون را افزایش دهد، این قبیله درمقایسه با میانگین مصرف ایالات متحده نمک زیادی مصرف می نمایند. مک کولو برای پی بردن به رژیم غذایی این قبیله، از آنان بازدید کرد و متوجه شد افراد قبیله روزانه چهار فنجان کاکائوِ ترکیب شده با آب و میزان کمی شکر مصرف می نمایند.

بااین همه، مک کولو نمی تواند سلامت بومیان کونا را با قطعیت زیاد به نوشیدن کاکائو نسبت دهد؛ به ویژه اینکه این قبیله میزان زیادی میوه و چهار برابر مصرف میانگین آمریکایی ماهی می خورند. علاوه براین، سبک زندگی فعالانه تری از مردم غربی دارند. به باور جوان منسون، استاد دانشکده پزشکی هاروارد، بسیاری از پژوهش ها به فواید شکلات تلخ برای قلب پرداختند؛ اما ممکن است انحراف داشته باشند؛ زیرا افرادی که شکلات می خورند، معمولاً دغدغه افزایش وزن ندارند.

پژوهشگران در یکی از آنالیز ها، برنامه های غذایی و سلامت 20 هزار فرد را مطالعه کردند و متوجه شدند مصرف 100 گرم شکلات (ازجمله شکلات شیری) در روز می تواند ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و سکته را کاهش دهد. آنان معیارهای تأثیرگذار دیگر بر این فرایند مانند سیگارکشیدن و فعالیت ورزشی را نیز آنالیز کردند؛ اما ممکن است دلایل دیگری غیر از شکلات وجود داشته باشند.

در مرحله بعد، پژوهشگران آزمایش بزرگی انجام دادند که دیگر علت های احتمالی مثل رژیم غذایی و سبک زندگی را پوشش دادند. براساس این پژوهش، فواید بالقوه کاکائو را می توان به میزان زیاد فلاونوئیدها یا ترکیب های گیاهی موجود در توت و چای نسبت داد.

شرایط سلامتی ساکنان جزیره سان بالاس پاناما به لطف نوشیدن منظم شکلات غنی از فلاونوئید فراتر از حد انتظار است.

براساس پژوهشی با عنوان نتایج مولتی ویتامین و مکمل کاکائو شامل 21 هزار شرکت نماینده، مصرف 400 تا 500 میلی گرم مکمل فلاونوئیدی کاکائو در روز می تواند خطر مرگ براثر بیماری قلبی را ازطریق کاهش فشارخون و التهاب بدن را کاهش دهد. علت استفاده از مکمل کاکائو به جای کاکائوِ واقعی این بود که تراکم فلاونوئیدها در برندهای مختلف شکلات به دلایلی مثل نوع برداشت و تولید و تولید فرق دارد.

برای مثال، فلانوئید موجود در شکلات تلخ چهار برابر بیشتر از فلاونوئید چای است؛ اما پژوهش ها نشان می دهند محتوای فلاوانول هم در فرایند تولید تولید کاهش پیدا می نماید. به گفته گونتر کوهنل، استاد تغذیه و علوم غذایی دانشگاه ریدینگ، هیچ توافقی درباره میزان فلاوانول کاکائوِ مورداحتیاج برای رسیدن فواید سلامتی وجود ندارد.

درحالی که به نقل از سازمان ایمنی غذایی اروپا (EFSA)، نزدیک به 200 میلی گرم فلانوئید کاکائو یا 10 گرم شکلات تلخ برای بدن مفید است، پژوهش های تازه نشان می دهند مصرف روزانه 500 میلی گرم فلاونوئید کاکائو تأثیر بیشتری بر سلامتی خواهد گذاشت. این میزان هم میزان با مصرف یک شکلات 30 گرمی کوچک است. کوهنل می گوید:

فکر نمی کنم روش های افزایش محتوای فلاوانول شکلات را به غذای سالمی تبدیل نمایند.

پژوهش ها نشان می دهند فواید سلامتی کاکائو به علت میزان فلاوانول های گیاهی آن است.

شکلات تلخ حاوی موادی است که چیز زیادی درباره شان نمی دانیم. شکلات یکی از معدود منابع تئوبرومین مولکولی گیاهی است. به باور کریس آلفورد، استاد روان شناسی کاربردی دانشگاه غرب انگلستان، با اینکه تئوبرومین در خانواده کافئین قرار گرفته است و ماده ای روان گردان است، محرک ملایم تری از کافئین محسوب می گردد و هرچقدر شکلات تلخ تر باشد، محرک آن قوی تر است. او می افزاید:

اگر میزان زیادی شکلات تلخ بخورید، ممکن است به محرک خالصی برسید که ملایم تر از کافئین است.

به عقیده بعضی پژوهشگران، به نگرانی بابت ریسک بیماری های قلبی ناشی از شکلات احتیاجی نیست. شکلات تلخ معمولاً حاوی شکر است؛ اما یکی از راه های اجتناب از قند زیاد انتخاب شکلات هایی با درصد بسیار کاکائو است که معمولاً درصد کاکائوِ آن ها بیشتر از شکلات های شیری است.

سمت تاریک شکلات

شکلات تلخ اغلب اوقات حاوی کره کاکائو است که به علت چربی اشباع زیاد، ریسک بیماری های قلبی را افزایش می دهد. آئدین کاسیدی، استاد دانشکده علوم زیستی در دانشگاه کوینز بلفاست، درباره این موضوع می گوید:

چربی های شکلات همگی از کره کاکائو به دست می آیند. با اینکه استریک اسید اثری خنثی بر کلسترول دارد، یک سوم چربی های موجود در کره کاکائو از نوع اشباع و برای سلامت مضر هستند.

پژوهشگران آشکارا مصرف شکلات را برای کاهش خطر بیماری قلبی توصیه نمی نمایند؛ اما براساس پژوهشی دیگر، مصرف منظم شکلات تلخ فوایدی برای سلامتی، به ویژه سلامت قلب دارد.

درحال حاضر، هیچ توافقی درباره میزان فلاوانول کاکائوِ مورداحتیاج برای برخورداری از مزایای سلامتی وجود ندارد

به نقل از دوان ملور، متخصص تغذیه دانشکده پزشکی آستون، مصرف میزان کمی شکلات تلخ می تواند به کاهش عادت های تغذیه ناسالم یاری کند. او می گوید:

میزان کم شکلات مضر نیست و می تواند رابطه شما با شکلات را به چالش بکشد؛ زیرا می توانید از این میزان کم لذت ببرید و احساس گناه نکنید. تلخی شکلات هم عاملی محدودنماینده برای مصرف آن است.

مسئله این است که هرچه محتوای فلاونوئیدی کاکائوِ شکلات بیشتر باشد، طعم آن تلخ تر است و هرچه طعم تلخ تری داشته باشد، کمتر در بازار عرضه شدنی است. ملور بیان می نماید:

رابطه غیرمستقیمی بین میزان مفید کاکائو و لذت بردن از آن وجود دارد... چربی و قند باعث می شوند جذب فلاونوئیدها برای بدن آسان تر گردد. بعضی از این فلاونوئیدها ترکیب های زیستی پیچیده ای هستند و یکی از راه ها برای جذب آن ها افزودن شکر است.

کونل نیز می افزاید:

شکلات غذای سالمی نیست و با درنظرگرفتن میزان قند و چربی در اغلب شکلات ها، مزیت فلاوانول ها درمقایسه با عوارض شدید تغذیه بیش ازحد چشم پوشیدنی است.

در جست وجوی طعم

به نظر می رسد تعداد شرکت هایی که مستقیماً از دانه شکلات درصدبالا تولید می نمایند، روبه افزایش است. این شرکت ها بیشتر متمرکز بر حفظ طعم هستند تا مزایای سلامتی؛ اما اگر فرایند حفظ طعم دانه کاکائو هم درنهایت به تولید شکلاتی سالم تر بینجامد، چه نتیجه ای می توان گرفت؟

به گفته مارتین اودیر، هم بنیان گذار برند شکلات Firetree Chocolate، دانه های کاکائو در جزایرسلیمان در اقیانوس آرام رشد می نمایند و دقیقاً در لحظه رسیدن برداشت می شوند. سپس، کشاورزان پوسته های کاکائو را باز می نمایند و فرایند شش روزه تخمیر و سپس خشک کردن کاکائو را شروع می نمایند. بعضی از دانه های خشک شده به بریتانیا و شرکت Firetree فرستاده می شوند تا در آن جا کاملاً بپزند.

افزودن لبنیات و شکر به شکلات می تواند به جذب فلاوانول های گیاهی یاری کند.

در اولین سال های قرن بیستم، همه چیز تغییر کرد. شرکت های شکلات به دو محصول کشاورزی وابسته بودند: 1. محصول اصلی که از ماه نوامبر تا ژانویه برداشت می شد؛ 2. محصول میانی که فصل برداشت آن از ژانویه تا ژوئن بود. اودیر می گوید:

محصولات میانی کوچک تر و اندکی نامرغوب تر بودند و در ابتدای کار فروخته نمی شدند. شرکت ها آن ها را با تخفیف می خرید و کشاورزان که متوجه شدند دانه های مرغوب را به قیمت مناسب می فروشند، محصول میانی و محصول اصلی را مخلوط کردند؛ بنابراین، شرکت های شکلات دانه هایی با میزان های مختلف را دریافت می کردند که به زمان های پخت متفاوتی احتیاج داشتند. درنتیجه، تصمیم گرفتند پوسته شکلات ها را باز نمایند تا تنها نوک کاکائو را بپزند.

صرف نظر از اینکه داستان بالا شایعه باشد یا واقعی، تولیدنمایندگان کوچک تر کاکائو به اطلاعات مهمی دست یافتند. پختن کل کاکائو به جای نوک کاکائو اغلب با دمای کمتر در مدت زمان طولانی تری انجام می گردد. می دانیم اگر گیاهان را به مدت طولانی بپزیم، موادمغذی آن ها کاهش پیدا می نمایند؛ اما صرف نظر از اینکه بتوان این فرضیه را برای شکلات تلخ و میوه آن به کار برد، دانه کاکائو به پژوهش های بیشتری احتیاج دارد.

با اینکه می توان فلاوانول را علاوه بر شکلات در غذاهای مختلفی پیدا کرد، می توانید شکلات تلخ را در رژیم غذایی سالم خود بگنجانید. منسون بر این باور است:

مصرف شکلات تلخ درصدبالا به مدت چند بار در هفته تا زمانی منطقی است که از مصرف کالری زیاد اجتناب کنید؛ اما نباید شکلات را غذای سالمی در نظر بگیرید که بتوانید میزان بیشتری از آن را مصرف کنید. برای افزایش جذب فلاوانول ازطریق غذا، علاوه بر مصرف چای و توت و میوه های دیگر، می توانید میزان میانه شکلات با درصد زیاد کاکائو را هم مصرف کنید.

227227