هر آنچه درباره نمایشگر گوشی باید بدانید؛ نوع پنل، رفرش ریت و&hellip - فروشگاه اینترنتی هرپو

انواع پنل های نمایشگر

در سال های اخیر، نمایشگرهای گوشی های هوشمند پیشرفت قابل توجهی داشته اند و به همین خاطر انواع و اقسام پنل ها با علائم اختصاری مختلف استفاده می شوند. به عنوان مثال می توانیم به AMOLED، LCD، LED، IPS، TFT، LTPS، LTPO و چندین نمونه دیگر اشاره کنیم.

علاوه بر این نام های گیج نماینده، بعضی شرکت ها برای نمایشگر گوشی های خود نام های جدیدی مانند سوپر رتینا XDR یا امولد پویا را انتخاب نموده اند که کاربران را بیش از پیش گیج می نمایند. بنابراین در ادامه قصد داریم به تعدادی از مهم ترین پنل های استفاده شده برای نمایشگر گوشی بپردازیم.

به زبان ساده، در حال حاضر نمایشگر گوشی های هوشمند از دو پنل LCD و OLED بهره می برند. هر کدام از آن ها انواع و نسل های مختلفی دارند و بنابراین علائم اختصاری متفاوتی را به خود اختصاص داده اند. به عنوان مثال می توانیم به تلویزیون های LED، QLED و miniLED اشاره کنیم که هر سه نوعی از تکنولوژی LCD هستند.

نمایشگر LCD چیست؟

LCD مخفف نمایشگر کریستال مایع است و این نام به مجموعه ای از کریستال های مایع که با نور پس زمینه روشن می شوند، اشاره دارد. همه گیری این فناوری و ارزان بودن فراوری آن باعث شده که به انتخابی محبوب برای نمایشگر گوشی و دیگر گجت ها تبدیل شود.

نمایشگرهای LCD به دلیل استفاده از نور پس زمینه معمولا زیر نور مستقیم خورشید عملکرد خوبی دارند اما در زمینه دقت رنگ نسبت به نمایشگرهای فاقد نور پس زمینه، از دقت کمتری بهره می برند. نمایشگر LCD گوشی های هوشمند معمولا از نوع TFT یا IPS هستند.

TFT مخفف ترانزیستور فیلم نازک است که به نوع خاصی از پنل LCD مبتنی بر ماتریس فعال اطلاق می شود. ماتریس فعال به این معنی است که هر پیکسل به طور جداگانه به یک ترانزیستور و خازن وصل می شود. مهم ترین مزیت پنل های TFT به هزینه پایین فراوری آن ها و کنتراست بیشتر در مقایسه با پنل های LCD قدیمی برمی شود.

از معایب آن هم می توانیم به مصرف انرژی بیشتر نسبت به سایر پنل های LCD، زاویه دید محدودتر و دقت کمتر در زمینه رنگ ها اشاره کنیم. به همین خاطر و البته به دلیل کاهش هزینه های ساخت دیگر پنل ها، نمایشگرهای TFT معمولا دیگر برای گوشی های هوشمند استفاده نمی شود.

نمایشگر IPS

نمایشگرهای IPS (مخفف In-Plane Switching) برای مشخص رنگ و روشنایی هر پیکسل، نوری پلاریزه از میان فیلتر رنگی عبور داده می شود. این نوع نمایشگرها در زمینه زاویه دید عملکرد بهتری دارند و همچنین باید به بازفراوری دقیق، صحیح و طبیعی تر رنگ ها اشاره کنیم. به دلیل همین مشخصه، معمولا این نوع مانیتورها برای ویرایش تصاویر توصیه می شوند.

نمایشگر PLS LCD

تکنولوژی PLS اساسا همان IPS است. این تکنولوژی توسط سامسونگ توسعه پیدا نموده و مانند نمایشگرهای IPS از دقت رنگ بالا و زوایای دید مناسب بهره می برد. طبق اعلام سامسونگ، این نوع نمایشگرها هزینه ساخت پایینی دارند و از روشنایی بیشتر و زوایای دید بهتر نسبت به نمایشگرهای IPS ساخت LG بهره می برند. اما در نهایت، انتخاب بین پنل های PLS و IPS به سلیقه خریدار بستگی دارد.

تفاوت های بین LED و LCD

بعد از معرفی تلویزیون های LED کاربران زیادی فکر می کردند که بین تلویزیون های LED و LCD تفاوت زیادی وجود دارد. اما در نهایت مهم ترین تفاوت آن ها به نور پس زمینه برمی شود و در تلویزیون های LED، این فناوری برای فراوری نور پس زمینه استفاده می شود.

با توجه به اینکه نمایشگرهای LED و LCD از نور پس زمینه بهره می برند، کنتراست کمتری نسبت به نمایشگرهای اولد ارائه می دهند زیرا در تکنولوژی LED و LCD بخش هایی از نمایشگر خاموش و روشن می شوند ولی در نمایشگر اولد هرکدام از پیکسل ها به طور جداگانه می توانند چنین کاری را انجام دهند.

نمایشگرهای AMOLED

AMOLED مخفف دیود نورافشان آلی ماتریس فعال است. بر خلاف نمایشگرهای LCD که دارای نور پس زمینه هستند، در پنل های OLED هر کدام از پیکسل ها می توانند به طور جداگانه خاموش و روشن شوند. به همین دلیل بخش های سیاه در نمایشگرهای OLED عمق بسیار بالایی دارند و نسبت کنتراست تصویر هم به شدت افزایش پیدا می نماید. همین قابلیت خاموش کردن پیکسل های مجزا می تواند منجر به کاهش مصرف انرژی شود. باید خاطرنشان کنیم هزینه ساخت نمایشگرهای OLED بسیار بالاتر از نمایشگرهای LCD است. از ضعف های نمایشگرهای OLED می توانیم به سوختگی نمایشگر و فرسایش دیودها (به دلیل ارگانیک بودن) اشاره کنیم.

• سوختگی نمایشگر چیست و چگونه می توان از آن جلوگیری کرد؟

تفاوت بین OLED، AMOLED و سوپر AMOLED

OLED مخفف دیود نورگسیل ارگانیک است. نمایشگر OLED از لایه های الکترولومینسانس تشکیل شده که می توانند نور لازم را بدون نیاز به نور پس زمینه ایجاد نمایند و با این کار در مصرف انرژی هم صرفه جویی می شود. معمولا از نمایشگرهای OLED استفاده شده در گوشی ها و تلویزیون ها به عنوان نمایشگرهای AMOLED یاد می شود.

AM موجود در AMOLED به ماتریس فعال اشاره نمود که با ماتریس غیرفعال در نمایشگرهای OLED معمولی موسوم به P-OLED فرق دارد و این نوع نمایشگرها در گوشی های هوشمند چندان استفاده قرار نمی شوند.

سوپر AMOLED هم نامی است که سامسونگ برای بعضی از نمایشگرهای ساخت خود استفاده می نماید. این تکنولوژی در ابتدا برای گوشی های پرچم دار این شرکت و دیگر شرکت ها استفاده می شد اما حالا تعدادی از گوشی های میان رده هم از این مشخصه بهره می برند. در این نوع نمایشگرها، لایه لمسی با خود نمایشگر یکپارچه شده است.

نمایشگرهای سوپر AMOLED در مقایسه با نمایشگرهای AMOLED زیر نور مستقیم خورشید کیفیت بهتری دارند و ضمناًً انرژی کمتری را مصرف می نمایند. سامسونگ برای جدیدترین نسل این نوع نمایشگرها از اصطلاح امولد پویا هم استفاده می نماید. اگرچه این شرکت در رابطه با معنای این اصطلاح شرحات مفصلی را ارائه نداده، اما این نوع نمایشگرها از استاندارد HDR10+ پشتیبانی می نمایند که به معنای پشتیبانی از طیف وسیع تری از رنگ ها و ارائه کنتراست بهتری است.

نمایشگرهای تاشو و رول شونده

همان طور که گفتیم، نمایشگرهای OLED ضخامت کمتری دارند و به همین خاطر شرکت ها با بهره گیری از این فناوری می توانند نمایشگرهای تاشو و رول شونده را فراوری نمایند. گوشی Royole FlexPai اولین گوشی تاشوی دنیا است که با نمایشگر ساخت شرکت چینی BOE معرفی گشت. بعد از آن شرکت های دیگری هم وارد این حوزه شدند و در حال حاضر گوشی های تاشوی سامسونگ بیشترین سهم بازار را در اختیار دارند.

رتینا در برابر سوپر رتینا XDR

در سال 2010 آیفون 4 همراه با نمایشگر رتینا معرفی گشت. اصطلاح رتینا توسط اپل به وجود آمده و به نمایشگرهایی گفته می شود که طبق ادعای این شرکت، چشم انسان قادر به تشخیص پیکسل های آن ها نیست. در رابطه با آیفون ها، این اصلاح برای نمایشگرهای مبتنی بر تراکم پیکسلی بیش از 300 پیکسل در اینچ به کار می رود.

از آن موقع به بعد، شرکت های دیگری هم این رویه را در پیش گرفته اند. به همین خاطر اگرچه آیفون 12 مینی از تراکم پیکسلی 476 پیکسل در اینچ بهره می برد، اما مثلا در هر پیکسل نمایشگر گوشی سونی اکسپریا 1 شاهد 643 پیکسل هستیم.

اپل برای متمایز کردن خود، اصطلاح سوپر رتینا را ایجاد کرد که نمایشگرهای اولد استفاده شده در آیفون ایکس و مدل های جدیدتر را تعریف می نماید. با معرفی آیفون 11 پرو، اپل اصطلاح سوپر رتینا XDR را هم معرفی کرد. اگرچه نمایشگرهای سوپر رتینا XDR همچنان مبتنی بر فناوری OLED هستند و توسط شرکت های سامسونگ یا LG ساخته می شوند، اما از نظر نسبت کنتراست و میزان روشنایی حرف زیادی برای گفتن دارند و برای نمایش محتوای HDR بهینه سازی شده اند.

همچنین اپل برای اینکه کاربران آیفون XR و آیفون 11 که مبتنی بر نمایشگرهای LCD هستند حس بدی پیدا ننمایند، اصطلاح Liquid Retina را برای نمایشگر این گوشی ها ابداع کرد. این اصطلاح بعدا برای نمایشگر مدل های مختلف آیپد پرو و آیپد ایر هم استفاده شد.

• چرا تراکم پیکسلی نمایشگر چندان هم مهم نیست؟

نیت و سطوح روشنایی نمایشگر

نیت (Nit) یک واحد برای اندازه گیری میزان روشنایی نمایشگر محسوب می شود. به زبان ساده هرچقدر این عدد بیشتر باشد، نمایشگر هم از نظر روشنایی حرف بیشتری برای گفتن دارد.

انواع رفرش ریت نمایشگر گوشی

بسیاری از کاربران گوشی های هوشمند در سال های 2019 و 2020 برای اولین بار با اصطلاح رفرش ریت و اعدادی مانند 120 هرتز و 90 هرتز آشنا شدند. روی هم رفته هر چقدر این عدد بیشتر باشد، نمایشگر موردنظر در هر ثانیه قادر به نمایش فریم های بیشتری خواهد بود.

در نتیجه در مقایسه با نمایشگرهای 60 هرتز که استاندارد محسوب می شوند، انیمیشن ها و بازی ها روان تر و جذاب تر به نمایش درمی آیند. در سال 2017 که گوشی ریزر فون همراه با این مشخصه به دست کاربران رسید، این قابلیت به عنوان یک ویژگی بی مصرف در نظر گرفته شد. اما به مرور زمان شرکت ها بیشتری به بهره گیری از آن روی آوردند و حتی بعضی از آن ها این کار را به بهای کاهش عمر باتری انجام می دهند.

همچنین در خبرهای مربوط به معرفی گوشی ها، احتمالا به عدد مربوط به سرعت نمونه برداری لمسی برخورد داشته اید. اگرچه این عدد هم با واحد هرتز عنوان می شود، اما این عدد نشان دهنده تعداد دفعاتی است که نمایشگر در هر ثانیه می تواند لمس انگشت را ثبت کند. هر چقدر این عدد بالاتر باشد، نمایشگر سریع تر می تواند واکنش نشان دهد که این موضوع برای اجرای بعضی بازی ها اهمیت زیادی دارد.

• چرا نمایشگرهای 120 هرتز تفاوت زیادی با هم دارند؟

TFT، LTPS، LTPO

در کنار اصطلاحات مطرح شده در این مطلب، باید به چند موضوع دیگر هم اشاره کنیم که معمولا برای شرح امکانات نمایشگرهای گوشی استفاده می شوند.

• TFT: نوعی نمایشگر LCD محسوب می شود که در آن هر پیکسل به طور جداگانه به ترانزیستور و خازن وصل می شود. چنین رویکردی مشابه مفهوم ماتریس فعال در نمایشگرهای AMOLED است که دقت نمایش رنگ ها را افزایش می دهد. از این فناوری در پنل های TN، IPS/PLS، VA/PVA/MVA و دیگر موارد استفاده می شود.
• LTPS: یک نوع نمایشگر TFT به حساب می آید که نسبت به پنل های TFT مرسوم رزولوشن بالاتر و مصرف انرژی کمتری را امکان پذیر می نماید.
• LTPO: این فناوری توسط اپل توسعه پیدا نموده که به زبان ساده می تواند رفرش ریت متغیر را امکان پذیر کند و در نتیجه مصرف انرژی را کاهش دهد. سامسونگ هم از این فناوری الگوبرداری نموده و به غیر از گوشی های خود، این فناوری را در اختیار بعضی شرکت ها قرار داده است.
• نمایشگر LTPO چیست و چگونه مصرف انرژی را کاهش می دهد؟

آیا آینده متعلق به نمایشگرهای microLED است؟

در حال حاضر تعداد قابل توجهی از تلویزیون های جدید از فناوری miniLED بهره می برند که در این فناوری، هزاران بک لایت LED بسیار ریز به عنوان نور پس زمینه انجام وظیفه می نمایند ولی بر روی آن ها همچنان پنل LCD واقع شده است. طی ماه های گذشته شایعه های زیادی درباره راه یابی یک فناوری جدیدتر به نام microLED به گوشی ها و ساعت های هوشمند منتشر شده است.

• هر آنچه درباره تکنولوژی miniLED باید بدانید

microLED به زبان ساده نسخه به تکامل رسیده OLED است که از LEDهای کوچکتر و روشن تر به رنگ قرمز، سبز و آبی بهره می برد تا مستقیما نور رنگی ساطع نمایند. این نوع نمایشگرها می توانند روشنایی بیشتر را با مصرف انرژی پایین تری به ارمغان بیاورند که این یعنی از مزیت پنل های LCD و OLED بهره مند می شوند.

از طرف دیگر، استفاده از دیودهای چندگانه برای هر پیکسل یک چالش فنی مهم محسوب می شود. به عنوان مثال، یک نمایشگر Full HD بیش از 2 میلیون پیکسل دارد که نیازمند 6 میلیون LED میکروسکوپی است. یکی از دلایلی که فعلا فقط بعضی تلویزیون های غول پیکر از فناوری microLED بهره می برند، به همین موضوع برمی شود.

به همین خاطر عمدتا تلویزیون های غول پیکر 75 تا 150 اینچی مبتنی بر این فناوری هستند که برای ارائه رزولوشن 4K باید از 8.3 میلیون پیکسل یا 24.8 میلیون دیود رنگی بهره ببرند.

LCD/LED در برابر AMOLED

هر کدام از تکنولوژی ها مزایا و معایب خود را دارند اما در سال های اخیر، نمایشگرهای اولد در بین گوشی های هوشمند هواداران زیادی پیدا نموده اند. همانطور که گفتیم، نمایشگرهای OLED/AMOLED نسبت کنتراست بسیار بهتری را ارائه می دهند و همچنین باید به عمیق تر بودن رنگ سیاه و کاهش مصرف انرژی هنگام نمایش تصاویر تیره اشاره کنیم.

هزینه ساخت این نوع نمایشگرها بیشتر است و در حال حاضر سامسونگ و LG مهم ترین سازندگان پنل های اولد محسوب می شوند. البته شرکت چینی BOE هم در این زمینه عملکرد خوبی داشته و در رتبه سوم بازار دنیای واقع شده است. ضمناًً به دلیل ارگانیک بودن دیودها، احتمال روبه رو شدن با پدیده سوختگی نمایشگر هم وجود دارد که در این حالت، قسمت یا قسمت هایی از نمایشگر گوشی دچار تغییر رنگ دائمی می شود. البته شرکت ها طی چند سال گذشته با بهبود فناوری ساخت، این مشکل را تا حد زیادی رفع نموده اند.

مهم ترین مزیت نمایشگرهای LCD به ارزان بودن ساخت آن ها برمی شود و در این زمینه چندین شرکت فعال وجود دارد. بعضی شرکت ها با بهره گیری از پنل های LCD مبتنی بر رفرش ریت بالا، هزینه های ساخت گوشی را پایین می آورند و در عین حال امکانات جذابی را برای کاربران ارائه می نمایند. در نهایت باید خاطرنشان کنیم تمام نمایشگرهای LCD و AMOLED لزوما کیفیت یکسانی ندارند.

آیا برای خرید گوشی به نوع خاصی از نمایشگر علاقه دارید یا اینکه این موضوع اهمیت چندان زیادی ندارد؟ نظرات خود را در بخش کامنت ها با ما و دیگران در میان بگذارید.

منبع: NextPit