سبک طراحی ممفیس؛ تحولی چمشگیر در دنیای هنر و دکوراسیون - فروشگاه اینترنتی هرپو

تاریخچه شکل گیری سبک طراحی ممفیس

همان طور که پیش تر اشاره شد، معمار و طراح ایتالیایی-اتریشی، اتوره سوتساس سبک ممفیس را به وجود آورد و جمعی از طراحان جسور را از سراسر جهان گرد هم آورد تا در ایجاد تغییراتی در جهانی طراحی متحد شوند. این گروه سبک چشم نواز، بحث برانگیز و قانون شکنی را خلق کردند که در سراسر جهان بسیار پر سروصدا شد. در طول جلساتی که این گروه برگزار می کردند، آهنگی به صورت پیاپی پخش می شد؛ آهنگی از باب دیلن به نام Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again. به همین علت، این گروه خلاق سبک ابداعی خود را ممفیس نام گذاری کردند.

تأثیرگذاری سبک ممفیس بر هنر دهه 80 میلادی

سبک ممفیس با ویژگی های خاص خود که با فرهنگ پاپ و داستان های تاریخی آغشته شده بود، واکنشی بود به زیبایی شناسی مدرن خطی و تمیز دهه های 1950 و 60 و بعلاوه سبک مینیمال دهه 70. آثار اولیه سوتساس شامل مجسمه هایی بود که او آن ها را Totems نامید که اکنون در موزه های برجسته بین المللی مختلفی در شهر نیویورک نگهداری می شوند.

طراحی ممفیس متأثر از علاقه دوباره به جنبش آرت دکو در دهه 1920 و بعلاوه پاپ آرت در اواسط قرن بود که هر دوی این سبک ها، از سبک های محبوب آن دوران محسوب می شدند. هنگامی که طراحی های این گروه خلاق در سال 1981 در نمایشگاه مبمان میلان در معرض دید عموم نهاده شد، واکنش های مختلفی را در پی داشت. بعضی از مردم طراحی ممفیس را لذت بخش می دانستند و بعضی دیگر آن را زشت و احمقانه تلقی می کردند. طراحی ممفیس پیشگامانه و فراتر از زمان خود بود، به همین علت در ابتدا به وسیله منتقدان رد شد و مورد تمسخر نهاده شد.

سوتساس و همکارانش اشیای تزئینی فلزی و شیشه ای، اکسسوری، سرامیک، لوازم نورپردازی، منسوجات، مبلمان، ساختمان ها، فضاهای داخلی، هویت برند و… را طراحی می کردند که همگی غیرمنتظره، قانون شکن و سرشار از ایدئالیسم بودند. سوتساس در یکی از صحبت هایش گفت:وقتی جوان بودم، همه چیزهایی که درباره طراحی می شنیدم، عملکردگرایی، عملکردگرایی و عملکردگرایی بود! این ویژگی به تنهایی کافی نیست، طراحی باید حسی و هیجان انگیز نیز باشد و دیگران را به وجد آورد.

طراحی ممفیس بر فرهنگ عامه تأثیر گذاشت و الهام بخش مجموعه ای از برنامه های تلویزیونی محبوب نیز بود. پس از گذشت 6 سال از فعالیت گروه ممفیس، خاتمه در سال 1987 این گروه منحل شد و سوتساس اولین نفر بود که از گروه خارج شد. دیگر اعضای گروه هریک به صورت پراکنده و انفرادی به فعالیت های خود پرداختند.

ویژگی های کلیدی سبک طراحی ممفیس

• پر از مفاهیم چالش برانگیز
• برانگیختن احساسات
• پر سروصدا، گستاخ، بازیگوش و بی بند و بار
• استفاده از رنگ های روشن در ترکیب های غیرمتعارف
• به کار بردن الگوهای جسورانه و متضاد
• استفاده از اشکال هندسی ساده
• استفاده از گرافیک سیاه و سفید
• لبه های گرد و منحنی و خطوط پر پیچ و تاب
• اشکالی مانند قیچی و ترازو در پوشش های مختلف
• ارجحیت اشکال غیر معمول بر اشکال معمول و رایج
• استفاده از رنگ های نئونی روشن و رنگ های اصلی
• الگوهای پررنگ و تکراری

سبک ممفیس چگونه دوباره به جهانی هنر بازگشت؟

طراحی ممفیس در سال 2005 و یک سال پیش از مرگ سوتساس در نمایشگاهی در لس آنجلس دوباره ظهور کرد و مورد استقبال بسیاری از افراد نهاده شد. پس از مرگ سوتساس، علاقه به سبک ممفیس بیشتر شد و دوباره بر سر زبان ها افتاد. استفاده از اشکال غیر متعارف و رنگ های زنده و شاد که پیش از این در طراحی ها دیده نمی شدند، هیجان و احساسات را در دل مردم برانگیخت و مورد استقبال گسترده ای نهاده شد.

نمونه های تأثیر گرفته از سبک طراحی ممفیس

از تأثیر گسترده سبک طراحی ممفیس در جهانی طراحی و هنر نمی توان چشم پوشی کرد. از جمله تأثیرات این سبک می توان به آثار طراح لباس مشهور کارل لاگرفلد اشاره نمود که او مجموعه کاملی از طرح های سوتساس را خریداری نموده بود.

برند مبلمان خانگی کارتل (Kartell) در سال 2015 مجموعه کاملی از محصولات خود را با الهام از طرح های سوتساس فراوری و عرضه کرد. طرح های خیره کننده و بسیار زیبایی که همگی ویژگی های شاخص سبک ممفیس را در خود داشتند و نقش بسیار مؤثری در زنده نگه داشتن طراحی سبک ممفیس ایفا کردند.

ناتالی دو پاسکیه از اعضای گروه ممفیس، فرش و لباس هایی را برای برندهای مطرح آمریکایی و فرانسوی با الگوبرداری از سبک ممفیس طراحی کرد که بسیار پرطرفدار و مطرح شدند.

در سال 2011 خانه های مد کریستین دیور، کارل لاگرفلد و میسونی برای مجموعه لباس های خود از سبک ممفیس الهام گرفتند و کیتی پری خواننده معروف، در مراسم MTV Video Music Awards سال 2011 لباس دیور را که الهام گرفته از سبک ممفیس بود، بر تن کرد و همین کار باعش شد که این سبک بیش از پیش در بازگشت خودش مورد توجه و محبوبیت قرار بگیرد.

در سال 1995 ساعت های عقربه ای اپل واچ در طرح و رنگ های الهام گرفته از سبک ممفیس به عنوان هدیه به مشتریان عرضه می شدند.

در سال 2017 شرکت بی ام و خودروی BMW i8 خود را در رنگ هایی با الهام از سبک ممفیس که با هدایت های یکی از اعضای قدیمی گروه ممفیس اجرا شده بود، در هفته مد میلان در معرض نمایش قرار داد.

کامیل والالا طراح مشهور بریتانیایی، در سال 2015 در لندن ساختمانی پنج طبقه را با الهام از سبک ممفیس طراحی کرد و ساخت که در طرحی آن از رنگ های شاد و طرح های هندسی استفاده شده بود.

سبک طراحی ممفیس از معماری گرفته تا طراحی خودرو، تا کنون تمامی جنبه های طراحی و هنری را در بر گرفته است و هیچ محدودیتی برای استفاده از آن در جبنه های مختلف وجود نداشته است. شاید همین بی قید و بندی و جسورانه بودن سبک طراحی ممفیس است که بسیاری از افراد را شیفته خودش نموده و منبع الهام بسیاری از طراحان و هنرمندان بوده است.

چگونه می توان از سبک ممفیس در طراحی پیروی کرد؟

برترین نقطه آغاز، استفاده از یک الگوی تکرار شونده با استفاده از اشکالی مانند مثلث، دایره و خطوط موج دار است و در طراحی های گرافیکی می توانید از این اشکال به عنوان تصویر پس زمینه بهره ببرید. بعلاوه استفاده از تایپوگرافی به یاری رنگ های نئونی و شاداب، بسیار خیره کننده خواهد بود.

سبک ممفیس در پی رویکردی جسورانه و متفاوت برای طراحی است. پس نترسید و امتحان کنید! از رنگ های شاداب و شاخص بهره ببرید، اشکال را بچرخانید و سعی کنید هر طرح جدیدی را که خلق می کنید، متفاوت و غیر قابل پیش بینی به نظر برسد. سعی کنید پیچ و تاب خطوط مدرن را به طرح های خود اضافه کنید.

خصوصیتی که سبک ممفیس را بسیار سرگرم کننده می نماید، عدم تابعیت از قوانین و مقررات است و در واقع همین ویژگی است که در نهایت موجب ظهور خلاقیت و پدید آمدن طرح های خلاقانه و متفاوت می گردد. به عقیده طراحان ممفیس، سادگی و مینیمالیسم خسته کننده است، بنابراین اگر قصد طراحی به سبک ممفیس دارید، باید ساده گرایی را فراموش کنید و فکر خود را رها کنید تا طرح های خلاقانه، عجیب و متفاوت خلق کند.

کلام آخر

سبک طراحی ممفیس را می توان یکی از متفاوت ترین و جسورانه ترین سبک های جهانی هنر دانست که در اعتراض به عملکردگرایی و ساده گرایی پا به عرصه هنر گذاشت و همیشه بازتابی از حس جسارت، بی قید و شرطی و هیجان را یادآوری و تداعی می نماید. این سبک در ابتدا مورد تمسخر بسیاری از منتقدان نهاده شده بود زیرا فراتر از زمان خود بود اما رفته رفته در طی گذشت زمان و آشنایی مردم با جنبه های مختلف جهانی هنر، این سبک به یکی از محبوب ترین و پرطرفدارترین سبک های تاریخ هنر تبدیل شد که پس از گذشت سال ها محبوبت دوباره خود را به دست آورد و همچنان در بسیاری از طراحی ها الهام بخش طراحان برجسته و مشهور در سراسر جهانست.

منبع: HOMMÉS ,The Spruce ,Envato Tuts