روزشمار: 19 بهمن؛ زادروز جیمز موری زبان شناس معروف اسکاتلندی
به گزارش فروشگاه اینترنتی هرپو، امروز زادروز جیمز اگوستوس هنری موری زبان شناس بلند آوازه اسکاتلندی و مولف دیکشنری انگلیسی آکسفورد است که در سال 1837 میلادی به جهان آمد.
جیمز اگوستوس هنری موری در 7 فوریه سال 1837 میلادی متولد شد. معروفیت او بیشتر به این علت است که نخستین ویراستار فرهنگ انگلیسی آکسفورد (OED) بوده است. موری، بیشترِ سال های نیمه دوم عمرش، یعنی 36 سال، از 1879 تا هنگام درگذشتش را صرف تألیف و سرپرستی تألیف و تدوین فرهنگ یادشده کرد.
او که به نوشته خودش از جوانی علاقه مند به شاخه تاریخ زبان از رشته انسان شناسی شده بود پس از چند سال تدریس و مدیریت مدرسه، به دنیای واژگان پا نهاد و کار تدوین دیکشنری آکسفورد را به دست گرفت و تا لحظه مرگ آن را رها نکرد. جیمز موری نوشته است که پژوهش در دنیای واژگان و دیکشنری نویسی یک خدمت بزرگ به همه مردمی است که می خواهند بخوانند و بنویسند و سخن بگویند.
موری نه تنها معنا و تعریف و تلفظ هر واژه انگلیسی را به دست آورد، بلکه تاریخ و ریشه هر واژه را نیز تحقیق کرد و برای آگاهی همگان در لغت نامه قرارداد که کاری بس مهم و پرزحمت است. کسانی دست به چنین کارهایی می زنند که غرق در عشق به مردمند، زیرا مزد و پاداش و لقب نمی تواند یک هزارم چنین زحماتی را جبران کند. وی به پاس این خدمت، از رئیس کشور انگلستان لقب سر گرفت.
از جیمز موری به عنوان یکی از بزرگ ترین لغت شناسان سنتی زبان انگلیسی یاد می نمایند. موری بر اثر عارضه پلورزی در 78 سالگی در آکسفورد درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد.
متن کامل فرهنگ انگلیسی آکسفورد، در سال 1928، یعنی 13 سال پس از درگذشت موری، منتشر شد. این اثر، بزرگ ترین فرهنگ لغت زبان انگلیسی است و معتبرترین فرهنگ لغت دنیا به شمار می رود.
زبان انگلیسی یک زبان گرمانیک (از خانواده آلمانی زبان های هند- اروپایی) همچون پارسی است. 15-16 قرن پیش چند طایفه ژرمن (آلمانی) به جزایر بریتانیا مهاجرت کردند و این زبان را همگانی کردند. بعدا بر اثر تهاجمات اقوام اسکاندیناویایی به ویژه نروژیها، لغات متعدد از این زبان ها وارد انگلیسی شد. در قرن یازدهم میلادی، فرانسویان به فرماندهی ویلیام (ویلیام فاتح) انگلستان را تصرف کردند و در طول حکومت خود فرانسه را زبان دولتی انگلیسی ها کردند. از قرن پانزدهم، ناسیونالیسم انگلیسی زبان انگلیسی را زنده کرد ولی به صورتی تازه و پر از لغات فرانسوی، اسکاندیناوی و لاتین. از زمان همگانی شدن اینترنت و تعدد سرچ انجین های انگلیسی، این زبان عملا بین المللی شده است.
در همین روز:
- روز نیروی هوایی
- تولد صدرالدین شیرازی متفکر بزرگ اسلامی معروف به ملاصدرا (980 قمری)
- انتشار نخستین شماره از روزنامه وقایع اتفاقیه در ایران به وسیله امیرکبیر (1851 میلادی)
- روز ملی و استقلال گرانادا از استعمار انگلستان (1974 میلادی)